In een wereld die steeds sneller lijkt te draaien, is Nederland geen uitzondering. Zoals de op spectaculaire wijze door TeamNL gewonnen olympische 3×3 basketbalwedstrijd die in een flits voorbij is, zo razen we door ons dagelijks leven. Maar is deze constante versnelling wel een goede zaak voor iedereen?
Neem nu het bankwezen. Waar we vroeger rustig in de rij stonden voor een balie, regelen we nu alles met een paar swipes op onze smartphone. Boodschappen doen? Een kwestie van een online winkelmandje vullen en op ‘bestellen’ klikken. Zelfs onze media-consumptie is in een stroomversnelling geraakt: series bingewatchen, podcasts op 1,5x snelheid beluisteren, en nieuwsberichten scannen in plaats van lezen.
Deze maatschappelijke versnelling doet denken aan het tempo van 3×3 basketbal, de nieuwe olympische sport die het traditionele basketbal in een gecomprimeerde, high-octane versie giet. Waar een reguliere basketbalwedstrijd 40 minuten duurt, is een 3×3 potje na 10 minuten al voorbij. Het spel is intenser, sneller, en vraagt om directe beslissingen. Net als in onze dagelijkse bezigheden lijkt er geen tijd meer te zijn voor adempauzes of lange overwegingen.
Maar kunnen we dit tempo wel volhouden? En belangrijker nog: willen we dat wel?
In de Limburgse Parkstad-regio zien we de keerzijde van deze ontwikkeling. Een vergrijzende bevolking en een relatief ongezonde populatie worstelen om bij te blijven in deze snelle wereld. Voor hen is het leven geen 3×3 basketbalwedstrijd, maar eerder een marathon die steeds zwaarder wordt.
Het is tijd dat we ons afvragen of we niet te veel mensen achterlaten in onze haast naar efficiency en snelheid. Niet iedereen heeft de luxe van een smartphone, de digitale vaardigheden om online bankzaken te regelen, of simpelweg de energie om constant ‘aan’ te staan in deze 24/7 economie.
Gemeenten zouden er goed aan doen om een tegengewicht te bieden aan deze maatschappelijke versnelling. In plaats van mee te gaan in de vaart der volkeren, zouden ze juist meer aandacht kunnen besteden aan traditionele, tragere vormen van sport en cultuur. Denk aan de lokale harmonie, waar muzikanten samen repeteren en optreden in een tempo dat ruimte laat voor verfijning en sociale interactie. Of aan jeu de boules, een sport die letterlijk en figuurlijk de tijd neemt en daarmee een perfecte metafoor is voor een rustiger levenstempo.
Deze activiteiten bieden niet alleen een welkome afwisseling op het snelle leven, maar zorgen ook voor verbinding tussen verschillende generaties en bevolkingsgroepen. Ze creëren ruimtes waar mensen elkaar echt kunnen ontmoeten, zonder de druk van constante prestatie of efficiëntie.
Natuurlijk heeft vooruitgang ook zijn voordelen. De snelheid waarmee we nu zaken kunnen regelen, heeft ons in veel opzichten het leven gemakkelijker gemaakt. Maar we moeten waken voor een maatschappij waarin snelheid een doel op zich wordt, in plaats van een middel om ons leven te verrijken.
Misschien moeten we leren van beide werelden: de explosieve energie van 3×3 basketbal combineren met de bedachtzaamheid van een potje jeu de boules. Een maatschappij waarin we kunnen schakelen tussen verschillende tempi, afhankelijk van wat de situatie vraagt.
Laten we niet vergeten dat niet alles in het leven een wedstrijd is die zo snel mogelijk gewonnen moet worden. Soms zit de waarde juist in het proces, in de tijd die we nemen om dingen te overdenken, te waarderen en te delen met anderen.
Als we de versnelling van onze maatschappij willen temmen, moeten we actief op zoek gaan naar momenten van vertraging. Gemeenten kunnen hierin een voortrekkersrol spelen door bewust ruimte te creëren voor activiteiten die een ander tempo dicteren. Door te investeren in diverse sport- en cultuurvormen kunnen we een samenleving bouwen die flexibel genoeg is om zowel de snelheid van het moderne leven als de rust van traditie te omarmen.
Uiteindelijk gaat het er niet om hoe snel we door het leven gaan, maar hoe rijk we dat leven kunnen maken – voor onszelf én voor elkaar. In die zin zou onze maatschappelijke ambitie niet moeten zijn om steeds sneller te worden, maar om steeds inclusiever te zijn. Een samenleving waarin iedereen kan meespelen, ongeacht het tempo.